Quy định mới về thi hành Điều lệ Đảng từ ngày 01/7/2025

Bên cạnh một số quy định về tuổi đời và trình độ học vấn của người vào Đảng; về quyền của đảng viên; giới thiệu và kết nạp người vào Đảng; thời hạn tổ chức lễ kết nạp đảng viên, xét công nhận đảng viên chính thức, tính tuổi đảng của đảng viên; đảng tịch của đảng viên... cơ bản được giữ nguyên như trong Quy định 232 ngày 20/1/2025, Quy định 294 cũng mở rộng, bổ sung nhiều nội dung mới.
Trong phần hệ hệ thống tổ chức Đảng, Quy định 294 nêu hệ thống tổ chức của Đảng được tổ chức theo đơn vị hành chính, gồm cấp xã (xã, phường, đặc khu); cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và cấp Trung ương. Đây là hệ thống tổ chức cơ bản của Đảng có chức năng lãnh đạo toàn diện ở mỗi cấp và của toàn Đảng. So với Quy định 232, hệ thống tổ chức của Đảng không còn cấp huyện.
Quy định 294 cũng đề cập việc thí điểm tổ chức các đảng bộ xã, phường trực thuộc tỉnh ủy, thành ủy là đảng bộ cấp trên trực tiếp của tổ chức cơ sở đảng. Cấp ủy tỉnh, thành phố quyết định tổ chức đảng ở đặc khu là cấp trên trực tiếp của tổ chức cơ sở đảng hoặc là tổ chức cơ sở đảng sau khi có ý kiến thống nhất bằng văn bản của Ban Tổ chức Trung ương.
Một điểm đáng chú ý nữa là quy định về nhiệm kỳ chi bộ. Quy định 294 nêu thí điểm đại hội chi bộ 5 năm một lần. Hiện nay, đối với chi bộ trực thuộc Đảng ủy cơ sở đang thực hiện đại hội 5 năm 2 lần.
Về việc lập cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc, đơn vị sự nghiệp của cấp ủy, Quy định 294 nêu cấp ủy tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương được thành lập các cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc và đơn vị sự nghiệp: Văn phòng, Ban Tổ chức, cơ quan Ủy ban Kiểm tra, Ban Tuyên giáo và Dân vận, Ban Nội chính; Trường Chính trị và cơ quan Báo và Phát thanh, truyền hình của đảng bộ tỉnh, thành phố.
Quy định 294 quy định cụ thể về Đảng ủy quân khu, Đảng ủy Quân sự địa phương. Quan hệ giữa Đảng ủy Công an Trung ương với Tỉnh ủy, Thành ủy; cơ quan đảm nhiệm công tác Đảng, công tác chính trị và công tác quần chúng trong Công an nhân dân. Nhiệm vụ tham mưu của Đảng ủy Công an đối với cấp ủy địa phương cùng cấp.
Khen thưởng đối với tổ chức Đảng, đảng viên. Một số quy định cụ thể về Đảng lãnh đạo Nhà nước, MTTQ và đoàn thể chính trị - xã hội. Cấp ủy Đảng lãnh đạo tổ chức Đoàn thanh niên cùng cấp. Đảng phí, chế độ quản lý tài chính, tài sản của Đảng và nhiều nội dung khác.

Một số quy định cụ thể: Theo quy định thi hành Điều lệ Đảng về tuổi đời và trình độ học vấn của người vào Đảng được quy định như sau:
(1) Về tuổi đời
- Tại thời điểm chi bộ xét kết nạp, người vào Đảng phải đủ 18 tuổi đến đủ 60 tuổi (tính theo tháng).
- Việc kết nạp vào Đảng những người trên 60 tuổi do cấp uỷ trực thuộc Trung ương xem xét, quyết định.
(2) Về trình độ học vấn
- Người vào Đảng phải có bằng tốt nghiệp trung học cơ sở trở lên.
- Học vấn của người vào Đảng đang sinh sống ở miền núi, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn và những trường hợp cụ thể khác do yêu cầu phát triển đảng mà không bảo đảm được quy định chung thì thực hiện theo hướng dẫn của Ban Bí thư.
(3) Về quyền của đảng viên
- Quyền được thông tin của đảng viên.
Định kỳ hằng tháng hoặc đột xuất, theo hướng dẫn của Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương và cấp uỷ cấp trên, các cấp uỷ đảng thông tin cho đảng viên về tình hình, nhiệm vụ của địa phương, cơ quan, đơn vị; các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; thời sự trong nước, thế giới… phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ, đặc điểm của tổ chức đảng và đảng viên, góp phần nâng cao nhận thức, tạo điều kiện cho đảng viên hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
- Quyền của đảng viên trong việc ứng cử, đề cử và bầu cử cơ quan lãnh đạo các cấp của Đảng.
Thực hiện theo quy định của Ban Chấp hành Trung ương Đảng.
- Quyền của đảng viên trong việc phê bình, chất vấn tổ chức đảng và đảng viên; báo cáo, kiến nghị với cơ quan có trách nhiệm.
Đảng viên được phê bình, chất vấn, báo cáo, kiến nghị trực tiếp hoặc bằng văn bản trong phạm vi tổ chức của Đảng về hoạt động của tổ chức đảng và đảng viên ở mọi cấp; về những vấn đề liên quan đến chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của tổ chức đảng hoặc chức trách, nhiệm vụ, phẩm chất đạo đức của đảng viên đó; chịu trách nhiệm trước tổ chức đảng về ý kiến của mình. Khi nhận được ý kiến phê bình, chất vấn, báo cáo, kiến nghị, tổ chức đảng và đảng viên có trách nhiệm phải trả lời theo thẩm quyền, chậm nhất là 30 ngày làm việc đối với tổ chức cơ sở đảng và đảng viên, 60 ngày làm việc đối với cấp uỷ cấp trên trực tiếp của tổ chức cơ sở đảng và cấp tỉnh, 90 ngày làm việc đối với cấp Trung ương. Những trường hợp phức tạp cần phải kéo dài hơn thời gian quy định trên thì phải thông báo cho tổ chức đảng và đảng viên biết lý do.
- Đảng viên được tổ chức đảng bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng.
- Đảng viên được thông báo ý kiến nhận xét của cấp uỷ nơi làm việc và nơi cư trú khi xem xét bổ nhiệm, giới thiệu ứng cử; được trình bày ý kiến với tổ chức đảng, cấp uỷ đảng khi xem xét, quyết định công tác hoặc thi hành kỷ luật đối với mình.
(4) Về trường hợp xóa tên đảng viên
Chi bộ xem xét, đề nghị cấp ủy có thẩm quyền quyết định xóa tên trong danh sách đảng viên đối với các trường hợp sau:
- Đảng viên bỏ sinh hoạt đảng hoặc không đóng đảng phí ba tháng trong năm mà không có lý do chính đáng.
- Đảng viên tự ý trả thẻ đảng viên hoặc tự hủy thẻ đảng viên;
- Đảng viên giảm sút ý chí phấn đấu, không thực hiện nhiệm vụ đảng viên, đã được chi bộ giáo dục nhưng sau thời gian 12 tháng phấn đấu không tiến bộ;
- Đảng viên hai năm liền vi phạm tư cách đảng viên;
- Đảng viên không bảo đảm tiêu chuẩn chính trị theo quy định của Bộ Chính trị
(5) Về kết nạp lại người vào Đảng:
- Người được xét kết nạp lại phải có đủ các điều kiện sau:
+ Có đủ điều kiện và tiêu chuẩn của người vào Đảng theo quy định tại Điều 1 Điều lệ Đảng.
- Ít nhất là 36 tháng kể từ khi ra khỏi Đảng (riêng người bị án hình sự về tội phạm ít nghiêm trọng thì phải sau 60 tháng kể từ khi được xóa án tích, đảng viên đã bị đưa ra khỏi Đảng do vi phạm chính sách dân số và kế hoạch hoá gia đình thì thực hiện theo quy định của Ban Bí thư); làm đơn xin kết nạp lại vào Đảng; phải được bạn thường vụ tỉnh uỷ, thành uỷ (hoặc tương đương) đồng ý bằng văn bản, cấp uỷ có thẩm quyền quyết định kết nạp đảng viên xem xét, quyết định.
+ Thực hiện đúng các thủ tục nêu ở các Khoản 1, 2, 3, Điều 4 Điều lệ Đảng.
- Đối tượng không xem xét kết nạp lại.
Không xem xét, kết nạp lại những người trước đây ra khỏi Đảng vì lý do: Tự bỏ sinh hoạt đảng; làm đơn xin ra khỏi Đảng (trừ trường hợp vì lý do gia định đặc biệt khó khăn); gây mất đoàn kết nội bộ nghiêm trọng, bị kết án hình sự vì tội tham nhũng; bị kết án hình sự về tội phạm nghiêm trọng trở lên.
- Chỉ kết nạp lại một lần.
- Những đảng viên được kết nạp lại phải trải qua thời gian dự bị.