Xây dựng đoàn viên, thanh niên “vừa hồng, vừa chuyên” đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ tổ quốc theo tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh

Ngay sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công, Người chỉ đạo Đảng và Nhà nước phải luôn quan tâm xây dựng các tổ chức của tuổi trẻ, trước hết là Đoàn Thanh niên vững mạnh, chăm lo đến nguyện vọng, lợi ích chính đáng của thế hệ trẻ. Đồng thời, tạo điều kiện để thanh niên nêu cao chí khí cách mạng, trung với nước, hiếu với dân, nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng. Người yêu cầu mỗi đoàn viên, thanh niên phải cố gắng học tập chính trị, văn hóa, nghề nghiệp, rèn luyện sức khỏe dẻo dai, đoàn kết chặt chẽ, kiên trì vượt khó khăn, gian khổ, luôn sẵn sàng “Để phụng sự Tổ quốc, phụng sự nhân dân, làm cho dân giàu, nước mạnh, tức là để làm tròn nhiệm vụ người chủ của nước nhà”[1].
Trong bản Di chúc, Chủ tịch Hồ Chí Minh để lại 74 chữ viết về thanh niên: “Đoàn viên thanh niên ta nói chung là tốt, mọt việc đều hăng hái xung phong, không ngại khó khăn, có chí tiến thủ. Đảng cần phải chăm lo giáo dục đạo đức cách mạng cho họ, đào tạo họ thành những người thừa kế xây dựng chủ nghĩa xã hội vừa “hồng”, vừa “chuyên”. Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc rất quan trọng và rất cần thiết”[2]. Thấm nhuần tư tưởng và thực hiện những chỉ dẫn trong Di chúc của Người, Đảng và Nhà nước ta đã đề ra nhiều chủ trương, chính sách để lãnh đạo, chỉ đạo, xây dựng, bồi dưỡng, rèn luyện thế hệ trẻ, trước hết là đoàn viên, thanh niên; coi đó là nhiệm vụ chính trị quan trọng, thường xuyên trong suốt sự nghiệp cách mạng. Các tổ chức của tuổi trẻ, nhất là Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (sau đây gọi tắt là Đoàn) luôn vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức, thực sự là “đội hậu bị” vững chắc của Đảng, nơi tổ chức các phong trào hành động cách mạng để tập hợp, giáo dục, bồi dưỡng thế hệ trẻ.
Bước vào thời kỳ mới, Nghị quyết Trung ương 4 (khóa VII) của Đảng khẳng định: “Sự nghiệp đổi mới có thành công hay không, cách mạng Việt Nam có vững bước theo con đường xã hội chủ nghĩa hay không phần lớn tùy thuộc vào lực lượng thanh niên, vào việc bồi dưỡng rèn luyện thế hệ thanh niên; công tác thanh niên là vấn đề sống còn của dân tộc, là một trong những nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng”. Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X đã ban hành Nghị quyết 25-NQ/TW về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa”; Bộ Chính trị (khóa XI) đã có Kết luận 80-KL/TW về “Đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết 25-NQ/TW”; Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa XII) ban hành Chỉ thị 42-CT/TW về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với cong tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ giai đoạn 2015-2030”. Thể chế hóa quan điểm của Đảng, Nhà nước đã ban hành Luật Thanh niên (năm 2005); trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh đã ký với Chính phủ Quy chế phối hợp với các bộ, ban, ngành, tổ chức chính trị - xã hội ở Trung ương và địa phương chương trình, kế hoạch…về công tác đào tạo, giáo dục, bố trí việc làm…cho thanh niên.
Với quyết tâm chính trị cao, sự đồng thuận, vào cuộc của cả hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân, công tác giáo dục thế hệ trẻ đã đạt được thành tựu rất quan trọng. Tuổi trẻ Việt Nam thực sự là chủ nhân tương lai của đất nước, lực lượng xung kích trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tuy vậy, việc quán triệt, tổ chức thực hiện quan điểm, nghị quyết, chỉ thị của Đảng về công tác thanh niên, giáo dục, rèn luyện thế hệ trẻ vẫn còn thiếu toàn diện, thậm chí có lúc có nơi còn coi nhẹ, mang tính hình thức. Một số tổ chức Đoàn hoạt động thiếu tích cực, sáng tạo, chưa đủ sức hấp dẫn thế hệ trẻ tham gia. Một bộ phận đoàn viên, thanh niên còn “nhạt Đảng, khô Đoàn”, sống thiếu mục tiêu, lý tưởng, lười học tập, rèn luyện, sống ích kỷ, vô cảm. Cá biệt có thanh niên còn đi ngược lý tưởng cách mạng của Đảng, vi phạm pháp luật. Cùng với đó, đoàn viên thanh niên đang chịu sự tác động không nhỏ từ mặt trái nền kinh tế thị trường, là mục tiêu lôi kéo hàng đầu trong chiến lược “Diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch.
Để tiếp tục xây dựng đoàn viên, thanh niên “vừa hồng”, “vừa chuyên” góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc như lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh, đòi hỏi phải đề ra những nội dung, giải pháp tiến hành toàn diện, đồng bộ; trong đó, cần tập trung vào một số nội dung, giải pháp cơ bản sau:
Trước hết, tăng cường tuyên truyền, giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống cho đoàn viên, thanh niên. Đây là vấn đề quan trọng hàng đầu và phải đi trước một bước, làm thường xuyên, liên tục, với những nội dung, hình thức phù hợp. Trong đó, học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh sẽ làm cho mỗi đoàn viên, thanh niên tự hào về Đảng, về lý tưởng cách mạng, tích cực rèn đức, luyện tài, lập thân, lập nghiệp. Đồng thời, nâng cao nhận thức cho đoàn viên, thanh niên nắm vững thời cơ, thuận lợi và thách thức, khó khăn của đất nước; chống lại âm mưu thủ đoạn “diễn biến hòa bình” của thế lực thù địch; xây dựng lối sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật.
Thứ hai, tập trung xây dựng các cấp Đoàn vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức. Đoàn là tổ chức chính trị - xã hội do Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng ta sáng lập, lãnh đạo, rèn luyện; là đội dự bị tin cậy của Đảng. Xây dựng tổ chức Đoàn vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức là một bước làm trước để xây dựng Đảng thật sự là “đạo đức và văn minh”. Trong bất cứ hoàn cảnh nào, cũng cần quan tâm xây dựng tổ chức Đoàn vững mạnh, tuân thủ tuyệt đối sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước; có cương lĩnh chính trị, điều lệ hoạt động chặt chẽ, khoa học; là hạt nhân đoàn kết, tập hợp, giáo dục, rèn luyện đoàn viên, thanh niên. Đồng thời, luôn làm tốt công tác tham mưu giúp Đảng, Nhà nước thực hiện công tác thanh niên; phát động, tổ chức các phong trào hành động cách mạng để thanh niên xung kích, sáng tạo thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ.
Để tổ chức Đoàn vững mạnh, cần coi trọng xây dựng đội ngũ cán bộ Đoàn có lý tưởng, hoài bão cao đẹp, có bản lĩnh chính trị, đạo đức, năng lực tốt. Đây là vấn đề quan trọng, trực tiếp quyết định đến chất lượng của tổ chức Đoàn. Vì thế, cần quan tâm, tạo điều kiện đào tạo, bồi dưỡng cán bộ Đoàn một cách toàn diện, là tấm gương cho đoàn viên thanh niên noi theo. Từng cấp phải xây dựng chương trình, kế hoạch, với nội dung đào tạo, bồi dưỡng cán bộ Đoàn cụ thể, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị. Cùng với đó, mỗi cán bộ Đoàn phải thường xuyên tự học, tự rèn luyện, gắn lời nói với hành động, tích cực đấu tranh phòng, chống chủ nghĩa cá nhân, phê phán thói hư, tật xấu, lối sống vị kỷ; cổ vũ phong cách sống hiện đại, trong sạch, đoàn kết, luôn tự giác phê bình và phê bình…
Thứ ba, nâng cao trình độ học vấn, chuyên môn, nghiệp vụ, thể chất và năng lực cho đoàn viên, thanh niên. Đây là vấn đề trực tiếp quyết định đến chất lượng nguồn nhân lực trẻ của đất nước. Vì thế, cần cụ thể hóa quan điểm, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước thành chương trình, kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng phù hợp từng cấp học, từng đối tượng đoàn viên, thanh viên. Chú trọng nâng cao mức sống, rèn luyện thể chất và trang bị cho thế hệ trẻ những kiến thức, kỹ năng hội nhập, làm việc nhóm, ứng xử tập thể, sống có kỷ luật, tuân thủ Hiến pháp và pháp luật.
Thứ tư, tổ chức có hiệu quả các phong trào hành động cách mạng, tạo mội trường bồi dưỡng, rèn luyện đoàn viên, thanh niên về mọi mặt. Các phong trào cách mạng phải được tổ chức, triển khai đồng bộ, có trọng tâm, trọng điểm, sát nhu cầu của tuổi trẻ và yêu cầu thực tiễn đặt ra. Qua đó, làm cho thế hệ trẻ, trước hết là đoàn viên, thanh niên được tham gia, trải nghiệm, cống hiến, phục vụ và trưởng thành. Cùng với tiếp tục thực hiện tốt các phong trào hành động cách mạng: phong trào thanh niên tình nguyện, phong trào tuổi trẻ sáng tạo, phong trào tuổi trẻ xung kích bảo vệ Tổ quốc; các chương trình đồng hành với thanh niên trong học tập, khởi nghiệp lập nghiệp, rèn luyện và phát triển kỹ năng trong cuộc sống, nâng cao thể chất, đời sống văn hóa tinh thần. Đồng thời, cần nghiên cứu, xây dựng những nội dung chương trình mới để thu hút đoàn viên, thanh niên tham gia, nhất là những việc mới, việc khó, góp phần quan trọng vào thực hiện thắng lợi mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.

---